Agufié(-de-Chavin)
Rosa chavinii
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier de de Chavin, Rosier de Chavin.
Descripcioun :L'agoufié-de-de Chavin es uno planto proun chanjadisso, mita Rosa canina, mita Rosa montana qu'es un bastard entre li dos meno. La maje part di fueio soun verdalo, mai pas toujour, li pecou di fru mai o mens glandoulous, parié pèr la coulour de la flour etc. Pèr d'ùni, soun de raproucha de Rosa dumalis, pamens l'agoufié-de-de Chavin a ges de péu e li tijo soun bèn verdo.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Rosa canina X Rosa montana
Liò : Tepiero roucaiouso
- Orle de bos
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa chavinii Rapin ex Reut., 1861
Capouchin(-fendu)
Delphinium fissum
Ranunculaceae
Noms en français : Dauphinelle fendue, Pied-d'alouette fendu.
Descripcioun :Es uno planto renadivo proun grando e primo emé de fueio telado souvènt seco à la flourido. Li flour soun d'un poulit blu, pelouso emé un long esperoun. Vèn bèn dins li baus cauquié e li roucaio seco. Es uno planto proutegido.
Usanço :Coume si cousin li tuo-loup, aqueste capouchin es uno planto proun empouisounanto. Caup d'alcalouïdo que paraliso lou cors e majamen l'alenamen. Li bèsti que l'esbrouton podon n'en mouri.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Delphinium
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 1600 m
Aparado :
Vo
Remarco :
Jun à juliet
Liò : Baus
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso-Nord
Ref. sc. : Delphinium fissum Waldst. & Kit., 1902